Home › Blog

Japanse duizendknoop: culinaire ontdekking!

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Inmaken en conserveren, Najaar, Voorjaar, Wildpluk, Zomer

Japanse duizendknoopPluk jong!

Pluk de duizendknoop in een heel jong stadium omdat ze dan nog makkelijk uit de grond te trekken zijn. Na een paar maanden is het te laat, zitten de wortels te diep en zal de plant zich in rap tempo meester maken van zowel uw tuin als fundering. Maak er iets lekkers van, duizendknoop smaakt fris zoet zuur net als rabarber en schijnt ook nog eens erg gezond te zijn!

Plaag

Japanse duizendknoop kwam in de 19e eeuw vanuit Japan ons land binnen als sierplant (zonder natuurlijke vijanden), heeft zich snel verspreid via composthopen en is inmiddels een enorme plaag in Nederland en daarbuiten. Het tilt asfalt op, doet huizenprijzen dalen en verdringt inheemse planten. Wie de plant eenmaal in de tuin heeft staan komt er zonder graafwerk niet meer vanaf, de wortels zitten meters diep en de plant groeit snel.

Rabarber

Tot zover het slechte nieuws. Het goede nieuws is dat de duizendknoop familie is van rabarber, lekker fris zuur smaakt en gezonde stoffen bevat die cholesterol afbreken en de kans op dementie verminderen. Gebruik de jonge duizendknoop als vervanger van rabarber in recepten zoals crumble. De mooie witte bloemtrossen die in de zomer bloeien kunnen door de sla.

Duizendknooplimonade & duizendknoopsnoepjes

Pluk de zeer jonge duizendknoop voorzichtig uit de grond en laat geen stukjes elders vallen! Was en snijd ze in stukjes. Zet de scheuten onder water met wat suiker en citroen. Laat even koken. Haal de stukjes duizendknoop uit de siroop en droog ze op bakpapier in de oven op de laagste stand met de ovendeur op een kiertje. Maak van de siroop een lekkere limonade met ijsklontjes en een schijfje citroen en drink het als trendy drankje met droge witte bubbeltjeswijn. Zowel de limonade als de snoepjes zijn te proeven tijdens mijn maandelijkse Wildplukwandelingen

1000 bubbels

Bubbels en alcohol ontstaan door spontane gisting op de fles als de limonade een tijdje blijft staan in een warme omgeving.  Vergeet niet het flesje een keer per dag te openen om het koolzuurgas laten ontsnappen, anders bestaat er kans op ontploffing. Een waterslot op de fles zetten is ook mogelijk. Koel serveren en flink schudden voor een mooie schuimkraag. Ik schenk dit drankje regelmatig met veel succes tijdens mijn Wildplukwandelingen

Wildplukwandelingen

 

Getagd met , , , ,

Wilde ganzeneieren

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Geen categorie, Voorjaar, Wildpluk

Plaag

Ganzen zijn er genoeg. Teveel zelfs. Grauwe ganzen bijvoorbeeld zijn een plaag; ze grazen weilanden leeg en verdringen andere vogels. Jaarlijks worden er 1 miljoen eieren ‘onklaar gemaakt’ door schudden en prikken om daarna in de sloot te belanden. Zonde!

Vroege broeders

We zoeken in het riet bij de rivier de Eem in de Eemnesser polder. We zoeken de ‘vroege broeders’, want net als bij mensen heb je bij ganzen ook een aantal die er wat eerder bij zijn dan de rest. Het broedseizoen van ganzen loopt van begin maart tot begin mei. Begin maart is het de beste tijd om ganzeneieren te zoeken. Dan zijn de eieren wel bevrucht maar zitten er nog geen kleine kuikentjes in. Hoe later je in het seizoen raapt, des te groter de kans dat je na het openbreken van de eierschaal wordt aangekeken door kleine ganzenoogjes. Brrr…

Warme eieren

We struinen in het riet naar de verscholen ganzennesten. De ‘domste’ ganzen vliegen op en verraden zo hun nest. Wilde ganzen vliegen direct weg, ontsnapte tamme ganzen blijven zitten en kunnen aanvallen. Pas dus op!  We halen het nest leeg en laten 1 ei liggen.

Verse eieren

De witste eieren nemen we mee. Waarom? Die zijn het meest vers. De met aarde besmeurde eieren zijn ouder omdat ze door moeder gans zijn omgedraaid om zo aan alle kanten te worden bebroed. Een koud ei is ook  goed, moeder gans is nog niet begonnen te broeden en is nog bezig met eieren leggen. Soms zijn de eieren bedenkt met riet. Thuis doen we de waterproef. We leggen het ei voorzichtig in een kan met water. Het ei blijft plat op de bodem liggen en is dus niet bebroed en supervers.  Zou het ei vanaf de bodem schuin omhoog wijzen dan is het bebroed maar vaak wel eetbaar. Komt het ei omhoog drijven dan zit er lucht in, is het bebroed en niet meer eetbaar. De eieren zijn drie weken houdbaar op een koele plek.

2 op 1

Ganzeneieren zijn twee tot drie keer zo groot als een kippenei. De smaak is vol en romig en de dooier heeft een mooie oranje kleur. Kook de eieren en eet ze met zout en peper. Verder kunnen in alle recepten waar gekookte eieren in verwerkt worden kippeneieren vervangen worden door ganzeneieren. Gebruik de eieren liever niet voor een recept met rauwe eieren zoals advocaat, maar bak er bijvoorbeeld een mooie oranje omelet of cake van.

Let op! ganzeneieren rapen is in sommige gebieden verboden. Vraag eerst toestemming aan de grondeigenaar of ga mee met de boswachters die eieren schudden!

Wildplukwandeling: meedoen met een wildplukwandeling? Bij de wildplukwandeling in maart serveer ik ganzeneierencake met zelf getapt berkenwater. Stuur een email naar info@elsjebruijnesteijn.com

Getagd met

Wild dieet

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Oud en nieuw, Winter
Wild dieet

Hondsroos bottels

Mijn goede voornemens! Volledig ontspullen, het hele huis opruimen, alle overbodige keukenspullen weg doen, de diepvries leeghalen en opmaken, alle voorraden opmaken. En dan weer beginnen met een schone lei: verse kruiden uit de tuin, eten met zo min mogelijk potjes & pakjes – ja, ook ik doe gewoon mijn boodschappen bij de Appie hoor – en af en toe – als er genoeg van groeit – wat plukken uit de natuur zoals deze heerlijke hondsroos bottels die lekker zoet zuur smaken na de vorst!

 

 

 

 

Getagd met , , ,

Oliebollen met bijzondere vullingen

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Oud en nieuw

Oliebollen met krentenboomkrentjes

De perfecte oliebol heeft een dun lichtbruin korstje, is luchtig van binnen en zit vol met gedroogde vruchten. Stop er eens ander fruit in zoals gedroogde druiven uit je tuin of gedroogde krentenboomkrentjes. Krentenboompjes staan overal: in bossen, parken en op de hei. Je herkent ze aan de witte bloesem in het vroege voorjaar. In juli zijn de krentjes rijp en kan je ze van de boom plukken en eten. Droog een voorraad krentjes in de zon.  

500 gram gezeefde bloem, 7 gram droge of 20 gram verse gist, wat lauwwarme melk, 15 gram suiker, 450 ml vocht (appelcider, cava of prosecco), 1 ei, 25 gram gesmolten boter, 200 gram gewassen en gedroogde vruchten zoals rozijnen of ander fruit zoals krentenboomkrentjes of ander gedroogd fruit zoals gedroogde druiven uit eigen tuin), stukjes zoetzure appel en poedersuiker. 

  • Week de gedroogde vruchten in lauwwarm water en dr oog ze op keukenpapier.
  • Meng de gist met de lauwwarme melk en de suiker.
  • Zeef de bloem en meng dit met alle andere ingrediënten en roer dit met een garde tot een glad beslag.
  • Laat dit beslag afgedekt met een schone theedoek een uur op een warme plek rijzen.
  • Verwarm de olie tot 170-180 graden. Als u geen thermometer heeft doe dan een klein beetje beslag in de hete olie; als de olie gaat sissen dan is het warm genoeg.
  • Schep met 2 lepels of een kleine ijsbolletjestang balletjes beslag in de hete olie en bak ze 5 minuten. Draai ze na ongeveer 2,5 minuten om als ze aan een kant lichtbruin gekleurd zijn. Kleine balletjes zijn beter dan grote omdat ze eerder gaar zijn en daardoor mooi lichtbruin van kleur zijn. Doe niet teveel oliebollen tegelijk in de olie anders koelt de olie teveel af. Draai het gas na een tijdje iets lager zodat de oliebollen niet verbranden terwijl ze ongaar zijn. Draai de oliebollen na een paar minuten met de lepels om. Laat de olie eerst weer op temperatuur komen voordat u nieuwe oliebollen gaat bakken.
  • Haal de oliebollen met een schuimspaan uit de olie, laat ze op keukenpapier uitlekken en bestrooi ze met poedersuiker.
  • Eet ze kort na het bakken als ze lauwwarm zijn. Bewaar het overgebleven beslag in de ijskast en maak elke dag verse oliebollen. Overigens zijn ze de dag erna ook nog lekker.
  • Zorg dat er geen deegresten in de gootsteen terecht komen: daardoor ontstaat er verstopping in de afvoerpijp. Maak alles vooraf schoon met keukenpapier!

Krentenboomkrentjes

 

 

Getagd met , , ,

Stressvrije kerst zonder pakjes & potjes

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Kerstmis

Stoofperen in vlierbessensaus5 tips om de kerst door te komen zonder stress en  kant-en-klaar eten en toch iets lekkers op tafel te zetten.

  1. Ga geen ingewikkelde recepten uitproberen met ingrediënten die moeilijk te krijgen zijn.
  2. Kook iets klassieks en doe precies wat er in het recept staat.
  3. Koop de ingrediënten bij de vishandel, de slager, de poelier, de notenwinkel, etc. Ga zo min mogelijk naar de supermarkt. Het eten uit deze speciaalzaken is verser en lekker van zichzelf. Beter is het natuurlijk om even om te rijden naar de biologische boerderij. Daar heb je het allerbeste eten voor Aldi-prijzen!
  4. Houd het simpel: liever 3 gangen met lekker eten dan 5 matige. Het liefst elk jaar ongeveer hetzelfde, zo wordt het steeds lekkerder.
  5. Begin 3 dagen van te voren met het voorgerecht, 2 dagen tevoren het dessert, 1 dag tevoren het hoofdgerecht. Op de dag zelf de punten op de i zetten.

Op de foto staat een pan stoofperen die gestoofd zijn in vlierbessensaus. In de zomer en herfst zijn de vlierbessen rijp. Maak er een saus van en bewaar deze tot de kerst.

Misschien is het leuk om eens mee te gaan met een maandelijkse wildplukwandeling bij kasteel Groeneveld of mee te doen met de jaarlijkse inmaakworkshop op landgoed Vreedenhorst in Vreeland aan de Vecht. Daar maken we heerlijke confituren en likeurtjes van de oogst van het landgoed die goed passen bij het kerstdinner. Ook stoofperen in vlierbessensaus!

Getagd met , , , , , , ,

Pepernoten

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Kinderen, jongeren, Sinterklaas

Pepernoten

Deeg: 250 gram tarwebloem, 250 gram ongezouten boter, 100 gram lichtbruine basterdsuiker. Specerijenmengsel: 1 theelepel kaneel, 1 theelepel nootmuskaat, 1 theelepel (staart)peper (verkrijgbaar bij de toko), 1 theelepel kardemom, 1 theelepel anijs- of karwijzaad.

Een eeuwenoud pepernotenrecept uit De Nieuwe Welervarene Utechtsche Keukenmeid uit 1771. Maak zelf het lekkerste kruidenmengsel. In het originele recept staat staartpeper piper cubeba vermeld, dat is een goedkopere Afrikaanse pepersoort die te koop is in de toko. Staartpeper kan natuurlijk vervangen worden door gewone witte of zwarte peper. In het originele recept staat ook fijngesneden sukade, dat kan naar eigen smaak worden toegevoegd of weggelaten worden. Het ei uit het originele recept heb ik ook weggelaten. Overigens staan er geen maten en gewichten in het recept dus zo smaken de pepernoten elk jaar anders.

  • Meng de specerijen. In de Utrechtshe keukenmeid staan geen maten vermeld, dus neem van alles gelijke delen of varieer wat en proef. Ik ben een keer uitgeschoten met anijs en dat was ook heerlijk. Ik vind ook gemberpoeder en nootmuskaatpoeder goed passen. Maar dat is persoonlijk.
  • Meng de specerijen door de bloem, de boter en de suiker en laat het deeg eventueel wat rusten in de koelkast.
  • Rol deegballetjes zo groot als een hazelnoot en leg ze op een bakplaat met bakpapier
  • Bak de pepernoten in een oven van 150 C in ongeveer 15 minuten tot ze lichtbruin zijn.
  • Laat ze afkoelen dan worden ze na een tijdje vanzelf knapperig.

 

 

Getagd met , ,

Marsepein kleuren met ‘onkruid’ uit je tuin!

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Geen categorie
Marsepein kleuren met natuurlijke kleurstoffen

Marsepein kleuren met bloemen van kaasjeskruid

Marsepein, fondant en glazuur zijn te kleuren met natuurlijke kleurstoffen. De meeste van die kleurstoffen, zoals spinazie, cacao en rooibosthee, zijn gewoon in de winkel te koop. Andere, zoals maartse viooltjes en goudsbloemen groeien als onkruid in de tuin of zijn te kweken in de  siertuin. Gebruik geen bloemen uit de winkel want daar zitten bestrijdingsmiddelen op. Cacao en kaneel, zijn direct door de marsepein, de fondant of het glazuur te mengen. Andere kleurstoffen, zoals spinazie, munt of bietjes, moeten eerst fijngemaakt worden bijvoorbeeld in een vijzel. Kleurstoffen zoals cacao en maarts viooltje zijn tegelijk lekkere smaakstoffen. Er zijn veel meer kleurstoffen dan je denkt. Probeer het uit!

Kleuren

  • Rood: rozenbottel, rozenblaadjes, taxusbesjes zonder pit
  • Blauw: maartse viooltjes, blauwe bessen
  • Groen: spinazie, munt
  • Geel: goudsbloem, geelwortel
  • Oranje: goudsbloem, Oost-Indische kers, duindoorn
  • Roze: roze rozenblaadjes
  • Paars: kaasjeskruid
  • Wit: poedersuiker, druivensuiker
  • Bruin: koffie, cacao, kaneel, koffie
  • Zwart: zwarte thee, inktzwam

 Kleuren mengen

  • Oranje: geel met rood
  • Roze: rood met wit
  • Lila: rood met blauw
  • Grijs: wit met zwart
  • Lichtere kleuren: kleuren mengen met witte druiven- of poedersuiker
  • Donkere kleuren: kleuren mengen met wat zwart
Getagd met , , , ,

Gepofte tamme kastanjes

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Geen categorie, Kinderen, jongeren, Najaar, Wildpluk

Tamme kastanjes

Op veel  straathoeken in Parijs, Wenen en Milaan is hij te vinden in oktober, de kastanjepoffer. De man met een grote ton smeulend vuur waar tamme kastanjes in liggen te poffen. Dampende kastanjes die je eet uit een witte papieren puntzak. Al jaren raap ik ze zelf, gewoon omdat ze heel erg lekker en vers zijn en omdat de bossen en parken er vol mee liggen. Tamme kastanjes zijn te herkennen aan de prikkende groenbruine hulzen en de glimmende ‘kastanjebruine’ noten met een klein puntig pluimpje er bovenop. Ter vergelijking: de oneetbare paardenkastanje heeft geen puntje maar is helemaal rond Raap de kastanjes of stuur de kinderen erop uit. Kastanjepuntjes kruislings inkerven met een mesje, vuurtje stoken in de barbecue of open haard en de kastanjes in de smeulende as gooien. Aan het ‘plofgeluid’ is te horen of ze gaar zijn. Haal ze nu snel uit het vuur anders verbranden ze. Eet ze warm, net als bij de kastanjeman.

Kastanjepaté

Op een van mijn wildplukwandelingen  vorig jaar kreeg ik een geweldig lekker recept voor vegetarische paté. Even uit de losse pols heb ik dat nagemaakt. Meng de gekookte kastanjes met een gefruit sjalotje, knoflook, wat salie en rozemarijn, rode wijn en sojasaus. Gewoon op een laag vuurtje mengen en proeven, veel proeven! Net zo lekker als echte paté. Wil je de juiste maten etc dan moet je nog even wachten op mijn wildplukboek!

Tamme kastanjes

 

Getagd met , , ,

Appelgelei van landgoed Vreedenhorst

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Inmaken en conserveren, Moestuin, Wildpluk, Zomer

AppelsEen keer per jaar reis ik met mijn Slow food   vrienden en – vriendinnen naar langoed Vreedenhorst in Vreeland, een prachtig 18e eeuws buitenverblijf aan de Vecht. Landgoedeigenaar Kees heeft een enorme moestuin vol met appels, peren, pruimen, vijgen, walnoten, ja zelfs een eeuwenoude moerbei. De moestuin levert zoveel op dat Kees en zijn moeder dat nooit op kunnen. Daarom komen wij helpen! Deze appelgelei is natuurlijk ook te maken van wilde appels. Eigenlijk kan je van alle fruitsoorten gelei maken. Probeer het eens uit.

  • 1 kg appels schoonmaken en snijden
  • Appels met klokhuis en schil (daar zit pectine in), 1 kaneelstokje en 1 steranijs 20 minuten zachtjes koken.
  • Moes met de achterkant van een grote lepel door een metalen zeef met daarin een schone kaasdoek drukken tot alle sap uit de moes in de pan is.
  • Sap en geraspte schil van 1 citroen en 150-200 gram suiker 2 minuten opkoken en aanlengen met marmello (verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels, lees de verpakking hoeveel je nodig hebt)
  • Giet de appelgelei in steriele potten en zet ze onderste boven. Zet ze na een paar minuten weer recht zodat ze vacuüm trekken. De deksel geeft een ‘plop’ geluid.

Conserveergids en De wandelende fijnproever

Posted on by Elsje Bruijnesteijn Geplaatst in Geen categorie, Inmaken en conserveren, Wildpluk

Conserveergids voor zelfvoorzieners, lekkerbekken en verduurzamers. Mark Janssen

Het ligt zo voor de hand: je hebt weinig geld te makken en de natuur staat vol ingrediënten waar je heerlijk delicatessen van kunt maken. Gratis! Mark Janssen, zelf ooit een bekende van de voedselbank, begon vier jaar geleden Eigen Krachtvoer, een club Amsterdammers met een minimuminkomen  die wekelijks met een expert de natuur intrekt en de oogst verwerkt tot heerlijke houdbare delicatessen. Een aantal keren per jaar organiseer ik voor Eigen Krachtvoer een wildplukwandeling en een inmaakworkshop. Nu is dan deze mooie informatieve gids verschenen. Overzichtelijk ingedeeld op conserveertechniek, vol basisbeginselen van het conserveren en klassieke inmaakrecepten. Een must voor mensen (zoals ik) die dromen van een plek waar je zelfvoorzienend kunt wonen. Maar het leukste van dit boek vind ik de originaliteit: wat dacht je van de zelfgemaakte bosbessenkam, het gebruik van de waterpomptang voor het kraken van hazelnoten en rivierkreeftjesolie? Uniek, gratis en lekker! Eigenkrachtvoer.nl

Afbeeldingsresultaat voor de wandelende fijnproever

De wandelende fijnproever. Handboek voor het verzamelen en bereiden van wilde planten, bloemen, noten, vruchten, paddenstoelen en wieren. Ria Loohuizen. Fontaine uitgevers.

Toen onze wildplukkende sterren kok Jonnie Boer nog in de luiers rondliep was Ria Loohuizen al bezig met wilde bessen en kruiden ontdekken en bereiden. Baas boven baas, Ria was de eerste! Een voorbeeld voor mij ook. Een prachtig en zeer informatief doorwrocht boek over wildplukken ingedeeld op plantengroep, met veel praktische informatie, cultureel historisch interessante verhalen, volksgeneeskunst en unieke recepten. Ria en ik hebben overigens dezelfde drijfveer om te wildplukken: wat je proeft is nergens te koop! Fontaineuitgevers.nl

 

Getagd met , ,
Top